[Tam quốc chí] Ai viết “Thục khoa”?

“Thục khoa” là tên gọi của cuốn luật trị Thục, được biên soạn sau khi Lưu Bị bình định được đất Ích Châu.

Vậy những người được giao cho soạn “Thục khoa” (pháp luật trị Thục) là những ai?

• Gia Cát Lượng (tự Khổng Minh): Quân sư tướng quân thời Lưu Bị làm Tả tướng quân và Hán Trung vương (chức này Huyền Đức đặt ra cho Khổng Minh sau khi vào Xuyên để quản mọi việc ở phủ Tả tướng quân, đồng thời tham gia vào hoạch định kế sách quan trọng); có thể thấy “Thục khoa” là mốc thể hiện rõ sự tương đồng trong quan điểm “Pháp trị” của Huyền Đức và Khổng Minh.

• Pháp Chính (tự Hiếu Trực): Tham mưu quân sự hàng đầu, cựu thần của Lưu Chương, sinh ra ở vùng nay thuộc Thiểm Tây; làm Thượng thư lệnh sau khi Lưu Bị lên ngôi Hán Trung vương (thời Đông Hán thì Thượng thư lệnh là người quản tấu chương, xử lí mọi việc hành chính).

• Y Tịch (tự Cơ Bá): Cựu thần của Lưu Biểu, qua lại thân thiết từ những ngày đầu Huyền Đức tới Kinh Châu nên khi vào Ích Châu cũng được trọng đãi như Giản Ung, Mi Chúc; từng đi sứ sang Đông Ngô.

• Lưu Ba (tự Tử Sơ): Sinh ra ở Kinh Châu, trước đi theo Tào Tháo, gặp loạn phải chạy tới Giao Châu nương nhờ Sĩ Nhiếp, sau này lại tới Ích Châu, việc về với Lưu Bị cũng nhờ Gia Cát Lượng thuyết phục hai bên; thời Hán Trung vương, Lưu Ba làm Thượng thư, sau khi Pháp Chính mất thì giữ chức Thượng thư lệnh.

• Lý Nghiêm (tự Chính Phương): Người Nam Dương, cựu thần Lưu Chương ở Ích Châu, sau khi Lưu Ba mất lại lĩnh chức Thượng thư lệnh; là người cùng Gia Cát Lượng nhận lời thác cô của Tiên chủ.

Nếu nhìn nhân sự thì có thể thấy 2/5 người là người theo Huyền Đức từ thời còn ở Tân Dã rồi, đúng nghĩa vào sinh ra tử cùng nhau.

Pháp Chính và Lý Nghiêm có thể coi là 2 người mới có thái độ tốt nhất trong hàng ngũ quan lại cũ của Lưu Chương, không thương tiếc chủ cũ (vì Lưu Chương cũng không trọng dụng hai người này).

Lưu Ba là 1 trường hợp khá đặc biệt, thẳng tính, tự tôn kiểu sĩ phu nhiều chữ, cảm thấy Tử Sơ chỉ thật lòng tôn trọng Khổng Minh chứ không quan tâm đến ai khác, kể cả Tả tướng quân.