[Jujutsu Kaisen] Ý nghĩa của Jujutsu Kaisen

Jujutsu Kaisen (tên Hán Việt: 呪術廻戦 – Chú thuật hồi chiến) là một manga của tác giả Akutami Gege đang nổi đình đám vài năm trở lại đây. Câu chuyện xoay quanh cuộc chiến của những người có phép thuật mang danh “chú thuật sư” (呪術師 – jujutsushi) với những sinh vật bị nguyền, sinh ra bởi cảm xúc tiêu cực của con người (呪い – noroi). Trước khi đi sâu vào hệ thống nhân vật, các từ chuyên môn cũng như những chi tiết đặc biệt trong truyện, chúng ta hãy cùng tìm hiểu ý nghĩa cái tên Jujutsu Kaisen.

“Jujutsu” (Chú thuật) là gì?

Đầu tiên, ta cần hiểu “jujutsu” (chú thuật) nghĩa là gì. 呪術 (jujutsu) nghĩa là “pháp thuật”, cũng có thể là “ma thuật”, là hành vi mượn sức mạnh từ các đấng siêu nhiên nhằm thực hiện những mong muốn của con người như trị bệnh, cầu mưa, giúp mùa màng bội thu, v.v… Từ này mang nặng ý nghĩa tôn giáo, được dùng để phân biệt với các hành vi sử dụng phép thuật của ảo thuật gia. Vậy nên khi dịch ra tiếng Việt, có thể nói jujutsu gần nghĩa với “thuật bùa chú”, và jujutsushi (chú thuật sư) có thể gần nhất với nghĩa là “pháp sư”.

Chữ “kai” (hồi) trong “Luân hồi”

Hơn nữa, tác giả của bộ truyện này có lẽ rất quan tâm tới tôn giáo và huyền học nên sức nặng của nhan đề lại nằm ở chữ 廻 (kai) – chữ hồi trong luân hồi. Vậy luân hồi là gì và nó có liên quan như thế nào tới cuộc chiến kể trên?

Sự sống chết nối tiếp nhau một cách liên tục qua nhiều kiếp sống khác nhau của chúng sinh (tất cả những gì có sự sống – sinh ra, lớn lên và chết đi) được đạo Phật mô tả giống như bánh xe quay mãi không ngừng, tức luân hồi. Theo quan niệm Phật giáo, bánh xe này không có điểm bắt đầu hay kết thúc, nó sẽ xoay đến khi nào chúng sinh biết tu tập để đi đến sự giải thoát khỏi vòng quay đó. Như chúng ta biết, dòng nhân-quả diễn tiến một cách liên tục, khi nào còn lòng tham sống và còn tạo ra nghiệp (karma) thì lúc đó chúng ta sau khi chết vẫn còn tái sinh và nhận lấy quả từ nhân mà mình tạo ra. Nói cách khác, sau khi thân xác này ngừng hoạt động, dòng sống vẫn còn tiếp diễn, mặc dù hình thái của sự sống ở giai đoạn sau không phải là hình thái của sự sống ở giai đoạn trước. Dòng sống này cũng luôn chuyển biến chứ không phải là một linh hồn bất tử đi từ đời này qua đời khác.

Đối chiếu với câu chuyện trong Jujutsu Kaisen, ta có thể thấy cuộc chiến đang được đề cập cũng giống như vòng luân hồi, không có điểm bắt đầu và cũng chẳng có điểm kết thúc. Mỗi khi con người nuôi dưỡng những cảm xúc tiêu cực, những lời nguyền (noroi) sẽ được tạo ra, xuất hiện dưới hình hài cụ thể. Có lời nguyền sinh ra nghĩa là pháp sư sẽ buộc phải đi tiêu diệt chúng.

Vậy khi nào thế giới không còn những lời nguyền ấy nữa? Chỉ khi con người thôi căm ghét, hận thù, tuyệt vọng, đau khổ, v.v… Và tương lai đó hẳn sẽ không thể đến khi con người vẫn sống. Nếu con người biến mất thì liệu có thể giải quyết hết tất cả và không cần đến jujutsushi nữa? Có lẽ là không, bởi vì kể cả con người biến mất thì vẫn còn nhiều chúng sinh khác, vẫn sống và luân hồi. Cảm xúc tiêu cực trong đời sống của chúng sinh sinh ra lời nguyền, và để diệt trừ lời nguyền, những con người có khả năng như các jujutsushi sẽ lại xuất hiện với sứ mệnh của mình.

Cuộc chiến trong Jujutsu Kaisen

Đây không đơn thuần là cuộc chiến giữa hai phe pháp sư – tà thuật mà còn là cuộc chiến xoay quanh việc sử dụng pháp thuật của tất cả nhân vật trong truyện. Có người sử dụng pháp thuật để cứu người, có kẻ sử dụng pháp thuật để thực hiện mục đích cá nhân, lại có kẻ khác lợi dụng khả năng dùng pháp thuật của mình để trả thù riêng. Bản thân các jujutsushi cũng là con người, họ cũng có khi vô tình đem những cảm xúc tiêu cực áp lên người khác, khiến chúng trở thành những lời nguyền khủng khiếp hơn bình thường. Nói cách khác, với các jujutsushi, đây còn là trận chiến đấu tranh giữa Thiện và Ác trong bản ngã, giữa việc cân bằng giữa tình cảm riêng tư và sứ mệnh chung, là lựa chọn giữa chấp trước, mê muội hay giải thoát, giác ngộ khỏi những tham-sân-si trong đời.

*Để tránh gây ra sự khó hiểu cho người đọc, người viết hạn chế sử dụng các từ Hán Việt đọc theo chữ Hán của nguyên tác nếu từ đó không có trong tiếng Việt.